Wat is het verschil tussen een physician assistant, verpleegkundig specialist en gespecialiseerd verpleegkundige?

Physician assistant (PA), verpleegkundig specialist (VS) en gespecialiseerd verpleegkundige, alledrie zijn het beroepen die een link hebben met de verpleegkunde. Maar waarin verschillen ze van elkaar? Dat is niet altijd helder, zowel voor de patiënt als voor medisch professionals. Hoog tijd voor wat opheldering.

Wat is een physician assistant?

De physician assistant (PA) is een ervaren, hbo-opgeleide zorgprofessional (verpleegkundige of paramedisch) die de hbo masteropleiding Master Physician Assistant (MPA) heeft gevolgd. Een PA heeft een brede medische kennis en vaardigheden. Een PA in opleiding wordt veelal aangeduid met de term PAio.

Reconcept heeft een speciaal portfolio ontwikkeld voor physician assistants:

Wat doet een physician assistant?

De deskundigheid van de PA is toegespitst op een medisch specialisme. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan cardiologie, longgeneeskunde of revalidatiegeneeskunde. De PA heeft een zelfstandige bevoegdheid, is BIG geregistreerd en voert daarmee functietaken uit binnen het medisch specialisme waarbinnen hij/zij is opgeleid. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, staat de PA qua bevoegdheid niet tussen de arts en verpleegkundige in. De PA is namelijk een volwaardig, zelfstandig lid van het geneeskundig behandelteam van de arts. Dit in het kader van de zogenoemde taakherschikking, zodat de arts meer tijd heeft voor het verlenen van hoog-complexe zorg.

Meer informatie over het beroep PA is te vinden op de website van beroepsvereniging NAPA.

Wat is een verpleegkundig specialist?

De verpleegkundig specialist (VS) is een ervaren, hbo-opgeleide verpleegkundige die de hbo masteropleiding Advanced Nursing Practice (ANP) heeft gevolgd. Een VS heeft een brede verpleegkundige kennis en vaardigheden. Een VS in opleiding wordt veelal aangeduid met de term VIOS. De titel verpleegkundig specialist is ingevoerd in 2009 ter vervanging van de term nurse practitioner, die in het buitenland wordt gebruikt.

Reconcept heeft een speciaal portfolio ontwikkeld voor verpleegkundig specialisten:

Wat doet een verpleegkundig specialist?

Sinds januari 2021 kent het beroep verpleegkundig specialist twee specialismen: VS AGZ (algemene gezondheidszorg) en VS GGZ (geestelijke gezondheidszorg). De VS werkt binnen één van deze verpleegkundige specialismen en staat ook onder dat specialisme geregistreerd in het Verpleegkundig Specialisten Register. Binnen het specialisme heeft de VS een eigen expertisegebied, bijvoorbeeld acute zorg (VS AGZ) of gerontopsychiatrie (VS GGZ). De verpleegkundig specialist is BIG geregistreerd en heeft een zelfstandige bevoegdheid om te behandelen binnen het eigen specialisme. Een VS kan medische taken overnemen van de arts en de rol van zelfstandig behandelaar hebben.

VS of PA: Wat is het verschil?

De verpleegkundig specialist is specialistisch inzetbaar op zowel medisch als verpleegkundig vlak en verdeelt in de praktijk de tijd over beide taken. De physician assistant is volledig werkzaam in het medische domein. Daarnaast is de inzet van PA’s binnen de GGZ op dit moment nog beperkt (minder dan 1% van alle PA’s in NL werkt in de GGZ), in tegenstelling tot de VS. Hier komt naar verwachting vanaf 2022 verandering in.

Meer informatie over het beroep VS is te vinden op de website van beroepsvereniging V&VN VS.

Wat is een gespecialiseerd verpleegkundige?

De gespecialiseerd verpleegkundige is een ervaren medisch professional die een mbo basisopleiding verpleegkunde heeft gevolgd en zich verder heeft gespecialiseerd door het volgen van een verpleegkundige vervolgopleiding (VVO).

Reconcept heeft een speciaal portfolio ontwikkeld voor gespecialiseerd verpleegkundigen dat aansluit bij de nieuwe CZO Flex Level EPA's:

Wat doet een gespecialiseerd verpleegkundige?

De gespecialiseerd verpleegkundige houdt zich bezig met het uitvoeren van uitsluitend verpleegkundige handelingen voor een specifieke patiëntengroep. Hierbij kun je denken aan oncologie, intensive care, spoedeisende hulp, dialyse, ambulance etc.

Wat is het verschil tussen een gespecialiseerd verpleegkundige en verpleegkundig specialist?

Naast het verschil in opleidingsniveau richt een gespecialiseerd verpleegkundige zich uitsluitend op het verrichten van verpleegkundige handelingen. De VS richt zich juist op het verrichten van medische handelingen (taken die worden overgenomen van de arts) en besteedt daarnaast een deel van de tijd aan het uitvoeren van - meer specialistische - verpleegkundige handelingen.

Meer informatie over het beroep gespecialiseerd verpleegkundige is te vinden via beroepsvereniging V&VN.

De opleiding in een vernieuwend portfolio

Reconcept is het vernieuwende digitale portfolio voor medisch professionals. Met onze handige app op zak is je portfolio altijd up to date en kun je zonder drempels feedback vragen en geven.